Ներածություն

Ստեփանակերտը հանդիսանում է Արցախի Հանրապետության վարչական, մշակութային և քաղաքական կենտրոնը։ Այն տեղակայված է Ղարաբաղյան լեռներում՝ ունենալով հարուստ պատմություն և կենսունակություն։

Պատմական ակնարկ

Քաղաքի ծագումնաբանություն

Ստեփանակերտ անվան ծագումը կապված է Ստեփան Շահումյանի հետ՝ բոլշևիկյան գործիչ, որի անունով էլ քաղաքը վերանվանվեց։

Պատերազմների ազդեցությունը

• 1988–1994 թթ․ առաջին Արցախյան պատերազմը՝ ավերածություններ և դիմացկունություն
• 2020 թ․ 44-օրյա պատերազմ՝ ավերակները վերակառուցման կարիք ունեն
• 2023 թ․ վերջին ռազմական զարգացումները՝ փախստականներ և հումանիտար ճգնաժամ

Քաղաքաշինություն և ենթակառուցվածքներ

Ստեփանակերտում պահպանվել են խորհրդային ճարտարապետության տարրերը, սակայն նոր վերակառուցումներն արտացոլում են ժամանակակից նորմերը։

• Ճանապարհների և շինությունների արդիականացում
• Օդանավակայան՝ չգործող, բայց ռազմավարական
• Մաքուր ջրամատակարարում և էլեկտրամատակարարում

Մշակույթ և կրթություն

Մշակութային կենտրոններ

Քաղաքում գործում են մի շարք թանգարաններ՝ ներառյալ Արցախյան պատերազմի թանգարանը և Վահրամ Փափազյանի թատրոնը։

Կրթական հաստատություններ

Արցախի պետական համալսարանը՝ առաջատար բարձրագույն ուսումնական հաստատություն, հյուրընկալում է հարյուրավոր ուսանողների ամեն տարի։

Բնակչություն և համայնքային կյանք

Պատերազմներից առաջ Ստեփանակերտը ուներ ավելի քան 50,000 բնակիչ։ Պատերազմները բնակչության կրճատման պատճառ դարձան, սակայն համայնքային կապերը մնացին ամուր։

• Համայնքային կյանքի ավանդույթներ՝ հարևանասիրություն, ընտանեկան արժեհամակարգ
• Շուկաներ, մանկապարտեզներ, սոցիալական կենտրոններ

Տնտեսություն և զբոսաշրջություն

Տնտեսության ոլորտներ

Գյուղատնտեսությունն ու մանր արդյունաբերությունը Ստեփանակերտի տնտեսության հիմքն են։ Նշվում է նաև փոքր ձեռնարկությունների դերը։

Զբոսաշրջային ներուժ

Քաղաքը լի է պատմամշակութային վայրերով՝ զբոսաշրջիկների գրավիչ ուղղություն։

Քաղաքական և իրավական դրություն

Ստեփանակերտը հանդիսանում է Արցախի Հանրապետությանը պատկանող իրավական վարչական կենտրոն։ Սակայն 2023 թ․ ադրբեջանական վերահսկողության հարցը շարունակում է վիճարկվել միջազգային հարթակներում։

Կրոնական և հոգևոր կյանք

Քաղաքում գործում են մի շարք եկեղեցիներ՝ Հայ Առաքելական եկեղեցու հովանու ներքո։ Սուրբ Հակոբ եկեղեցին ճանաչված է որպես հոգևոր կենտրոն։

Ապագայի տեսլականը

• Վերակառուցման նախաձեռնություններ՝ տեղական և սփյուռքի մասնակցությամբ
• Տեխնոլոգիական և կրթական ոլորտների զարգացում
• Բնակչության վերադարձի քաղաքականություն